1. Veel mensen zitten heel vaak op hun telefoon: bij het wakker worden, tijdens het ontbijt, onderweg naar school of werk in de auto, op het werk, thuis bij het koken, tijdens het filmkijken, in bed voordat zij gaan slapen, en ja…, zelfs op het toiltet. Waarom is het moeilijk om je telefoon weg te leggen? Is het persoonsgebonden of is er een andere oorzaak? Wij zullen in deze tekst lezen waar de verslaving vandaan komt en hoe ervan af te komen.
2. Vroeger was een telefoon alleen om mee te bellen. Die zag er toen ook heel anders uit: heel ouderwets. Het begon ongeveer 150 jaar geleden met de allereerste telefoon. Toen zat die nog aan een draad vast en stond op een vaste plek in huis. Als je iemand wilde bellen, moest je eerst de centrale bellen, de telefoniste vertellen wie je wilde spreken en deze verbond je dan door met degene die je moest spreken. Nu kun je zo een beetje van alles op je telefoon doen: internetten, berichtjes sturen, wekker zetten, mailen, gamen, foto’s maken, filmen, je rapportcijfers checken, muziek luisteren, films kijken, boeken lezen, radio luisteren, pinnen, nieuws checken, navigeren en boodschappen doen. Vroeger had je voor alles iets aparts nodig: een radio speciaal om naar muziek te kunnen luisteren, een televisie om films te kunnen kijken, een wekker voor je alarm, hardcopy-boeken als je wilde lezen, een draadtelefoon alleen gemaakt om te bellen.
3. Veel mensen geven aan dat zodra zij even niets te doen hebben, zij meteen naar hun telefoon grijpen en dat zij zeker 4 tot 5 uur per dag erop zijn; weliswaar niet aaneengesloten. Dit geldt voor zowel kinderen als volwassenen. Uit onderzoek blijkt dat bijna alle kinderen tussen 9 en 12 jaar (90%) een telefoon gebruiken en dat ongeveer de helft van de 12- tot 16-jarigen vindt er te veel op te zitten. Herken jij dat ook? Het ligt niet aan jou. Techbedrijven willen dat jij zoveel en zolang mogelijk op jouw telefoon zit en dat jij hun apps gebruikt. En om dat te bereiken, maken zij handig gebruik van iets waarover jij geen controle hebt: jouw hoofd. Onze hersenen zijn gek op beloningen: of wij nou een complimentje krijgen of een prijs winnen, bij iedere beloning die wij krijgen, komen in onze hersenen geluksstofjes vrij en er wordt als het ware feest gevierd in jouw hoofd. Dat weten die techbedrijven ook en daarom overspoelen ze je met likes, vriendschapssuggesties en nieuwe dingen om te checken, allemaal zaken die wij als een beloning ervaren. Het is dus duidelijk de bedoeling dat wij vaker naar onze telefoon grijpen: zo zijn ze gemaakt.
4. Een ander trucje dat wordt gehanteerd, is het gebruik van specifieke kleuren. Kijk maar eens naar je beginscherm: veel apps hebben een felle kleur en vooral rood wordt vaak gebruikt. En dat is niet voor niets. App-ontwikkelaars hebben ze met opzet zo een kleur gegeven, omdat jouw ogen eerst daar naartoe gaan, blijkt uit onderzoek. YouTube en Instagram zijn er een voorbeeld van. Vroeger hadden hun logo’s vrij neutrale kleuren, terwijl ze tegenwoordig beide iets roods hebben. Dit doen de app-ontwikkelaars alleen maar om jouw aandacht te krijgen en … het werkt. Net zoals de rode notificatieballetjes; deze zijn expres rood, want zouden ze blauw of geel zijn, dan zouden ze minder opvallen. En ook heel slim: ze gaan pas weg als je de app opent.
5. Andere trucjes die ervoor zorgen dat jij op jouw telefoon bezig blijft, zitten in de apps zelf. Zo heb je de autoplay-functie. Zodra een video is afgelopen, wordt er alweer afgeteld naar de volgende. Vaak maar vijf seconden, zodat jij bijna geen tijd hebt om de video weg te klikken. Hierdoor blijf jij naar meer video’s kijken, wat betekent dat jij langer op jouw telefoon bezig bent. Dan heb je nog het doorscrollen: een eindeloze stroom aan foto’s en filmpjes. Daar hebben de makers van de apps superlang over nagedacht. Zij weten dat jij door het scrollen niet kunt stoppen: dat er misschien iets voorbijkomt dat jij niet wilt missen, waardoor jij alsmaar blijft doorgaan. Deze zijn maar enkele trucjes die in de apps zitten.
6. Het ligt dus niet aan jou dat jij verslaafd bent aan jouw telefoon, maar jij kunt er wel wat aan doen. Zo kun je de rode balletjes en de melding over berichten gewoon uitzetten, of je nou een Android of een Iphone hebt. Bij elke app kun je instellen of je de rode balletjes wel wil zien of niet. Ook aan de kleuren kun je wat doen. De meeste telefoons kun je op zwart-wit zetten, ook al is het even zoeken. Verder kun je ook nog tijdslimieten instellen voor elke app en kiezen op welk tijdstip je geen berichten meer wil ontvangen. Of … je kunt je telefoon helemaal wegdoen, natuurlijk. Justin Bieber, Ed Sheeran en Elton John zeggen allemaal smartphoneloos te zijn. Volgens Bieber geeft het hem meer rust. Zij gebruiken wel laptops en tablets, maar die gaan uiteraard niet zo makkelijk in je broekzak.
7. Er is dus een bewuste reden voor je smartphone-verslaving, en die reden ligt niet bij jou. Belangrijk is dat de oplossingen wel bij jou liggen: voor elke app kun je apart instellen of je meldingen wil krijgen; je kunt je telefoon op zwart-wit zetten; je kunt tijdslimieten instellen; of je kan jouw telefoon helemaal wegdoen. Weet jij al welke oplossing voor jou kan werken?
Deze taalles is gemaakt door Farsia Chitanie